უცნობი - Неизвестная

Abstract

ალბათ ყველას გაქვთ ნანახი მხატვარ ივან კრამსკოის ,,უცნობი ქალი”. ზოგიერთ თქვენგანს მისი რეპროდუქცია შეიძლება ახლაც კი ჰქონდეს სახლში. ვინ იყო რუსი პერედვიჟნიკი მხატვრის ივან კრამსკოის მუზა? ამაზე რამოდენიმე ვერსია არსებობს - მე კი მინდა მოგიყვეთ ძალიან საინტერესო და განსაკუთრებით ქართველებისთვის მნიშვნელოვან ვერსიაზე. ამ ვერსიის თანახმად, სურათზე გამოსახული ქალი - ქართველი თავადის ბაადურ თურქესტანიშვილის შვილიშვილი - ბარბალეა, რომლის მამაც ვახტანგ მეექვსეს რუსეთში გაჰყვა. მეფის გარდაცვალების შემდეგ კი იმპერატორის კარზე დარჩა. თავადის ქალი კი ფრეილინა გახდა. რუსეთში ქართველ ბარბალეს მოფერებით ვარია შეარქვეს. მალევე ვარია იმპერატორ ნიკოლზ პირველს თავდავიწყებით შეუყვარდა და ამ სიყვარულის ნიშნად მას ძვირადღირებული კამეაც აჩუქა. კამეაზე თვითონ ვარია იყო გამოსახული და ეწერა: „ის, ვინც მე ავირჩიე და ის ვინც მე ამირჩია“. მეფის სიყვარული ორმხრივი აღმოჩნდა თუმცა… ბარბარე თურქესტანიშვილის ისტორია ტრაგიკულად წარიმართა. მან იმპერატორს გოგონა გაუჩინდა, შემდეგ კი საყვარლის სტატუსით შეურაცყოფილმა თავი მოიკლა. მათი შვილი იმპერატორმა აღიარა და იგი საიმპერატორო გენიალოგიაშიც კი შეყვანილია. რაც შეეხება ნახატს ,,უცნობი ქალი”. ივან კრამსკოის ნახატი ამ ისტორიიდან გაცილებით გვიან შეიქმნა. მაშინ ბარბალე თურქესტანიშვილი წლების გარდაცვლილი იყო. ერთერთი ვერსიით მხატვარმა ,,უცნობი ქალის” პორტრეტი სწორედ კამეადან დახატა და, რა თქმა უნდა, წარმოსახვითი დეტალებიც მიამატა. ივან კრამკოიმ სიცოცხლეში არ გაამხილა ვინ იყო ნახატზე გამოსახული. მან ეს საიდუმლო საფლავში ჩაიტანა. საქართველოში თურქესტანიშვილები საკმაოდ იშვიათი გვარია. ბარბალე თურქესტანიშვილის შტოს ბოლო წარმომადგენელი ქალბატონი ნინო თურქესტანიშვილი თბილისში ცხოვრობს. ის ადასტურებს, რომ რუსმა მხატვარმა ტილოზე სწორედ მისი წინაპარი გამოსახა. ამ ვერსიაზე მხოლოდ ქართველები არ საუბრობენ. რუსმა მწერელმა იგორ ობოლენსკიმ გამოსცა წიგნი, რომლის ყდაც სწორედ ,,უცნობი ქალის” პორტრეტითაა გაფორმებული. რუსი მწერალი მრავალ წყაროზე დაყრდნობით წერს, რომ ტრეტაკოვის გალერეაში დაცულ ნახატს არა ,,უცნობი ქალი” არამედ ბარბალე თურქესტანიშვილის პორტრეტი” უნდა ერქვას.